“SAD finansiraju modernizaciju vojski regiona Zapadnog Balkana”
Sjedinjene Američke Države odobrile su 110 miliona dolara pomoći za četiri zemlje Zapadnog Balkana za nabavku naoružanja, u okviru programa koji za cilj ima zamenu borbenih sistema iz perioda Sovjetskog saveza naoružanjem zapadnog porekla.
Kako navodi portal Balkanska bezbednosna mreža, Pentagon će delimično finansirati nabavku borbenih vozila za Hrvatsku vojsku i Armiju Severne Makedonije i višenamenskih helikoptera za Oružane snage BiH i Albanije. Kako se ističe, Vlada SAD je u fiskalnoj 2017. godini pokrenula program ERIP (European Recapitalization Incentive Program) sa početnim budžetom od 190 miliona dolara i ciljem da se vladama šest istočnoevropskih zemalja pomogne da sovjetsku tehniku u svom arsenalu zamene zapadnim naoružanjem. Iz okruženja Srbije su Albanija, Bosna i Hercegovina, Severna Makedonija i Hrvatska dobile ukupno 110 miliona, dok su programom obuhvaćene i Slovačka i Grčka. Budući da je za zamenu sovjetske tehnike u tim zemljama potrebno neuporedivo više novca, nezvanično se procenjuje da je u pitanju samo 20 odsto neophodnih sredstava, dok bi ostatak trebalo da obezbede države korisnice pomoći. “Zanimljivo je to što su ekonomski snažnije zemlje, kao što su Poljska, Češka i Mađarska, koje imaju rusku tehniku, izostavljene iz programa. Bilo zbog toga što im nije potrebna finasijska podrška ili zato što već imaju ozbiljne ugovore sa evropskim proizvođačima naoružanja”, navodi portal. Dodaje se da je sve počelo kao posledica tenzija u odnosima Zapada i Rusije, koje su navele Vašington da pokrene program finansiranja kojim će istočne članice NATO-a početi da menjaju sovjetsko i rusko naoružanje opremom zapadnog porekla. Zemlje nekadašnjeg istočnog bloka, ali i Grčka i Turska koje su već gotovo 70 godina u NATO, i dalje koriste značajne količine sovjetskog naoružanja, pa često slike sa NATO vežbi koje se u današnje vreme održavaju po centralnoj i istočnoj Evropi podsećaju, navodi se, na manevre iz vremena Varšavskog pakta. “Posle krize u Ukrajini nastao je ozbiljan problem, pre svega kod nabavke rezervnih delova i remonta tehnike, jer se između novih NATO zemalja i ruskih kompanija isprečila politika. Zapad je uveo sankcije Rusiji, ali su iz restrikcija izuzeti ugovori nabavke rezervnih delova i remonta naoružanja, kako se ne bi ugrozila borbena gotovost NATO… Dugoročno gledano, prisustvo ruske tehnike u arsenalu Severnoatlantskog saveza više nije prihvatljivo”, ističe se u tekstu.
